Lê Quý Đôn

Lê Quý Đôn là nhà thơ, và là nhà bác học lớn của Việt Nam trong thời phong kiến.

Ông sinh ngày 5 tháng 7 năm Bính Ngọ (2.8.1726) tại làng Diên Hà, huyện Diên Hà, trấn Sơn Nam; nay thuộc xã Độc Lập, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình.

Thời của ông lúc sinh ra, học hành, làm quan là giai đoạn Vua Lê – Chúa Trịnh xã hội loạn lạc, giá trị đạo đức suy đồi. Ông đã đưa ra 5 dấu hiệu của sự sụp đổ bao trùm các phạm trù gia đình, xã hội, quân sự, chính quyền và lòng dân.

Trẻ không kính già,
Trò không trọng thầy,
Binh kiêu, tướng thoái,
Tham nhũng tràn lan,
Sĩ, phu ngoảnh mặt,
Xã tắc lâm nguy

Lê Quý Đôn (1726 – 1784)