Năm Thân nói chuyện khỉ. Nhưng tôi không có ý định viết bài khoa học về sinh vật khỉ, cũng không phải sưu tầm về những tương đồng giữa khỉ với người, mà chỉ điểm lại một số tác phẩm điện ảnh đề cập đến sự cạnh tranh giữa loài khỉ và loài người trong việc giành quyền thống trị.
Đã từng có thời người ta lầm tưởng rằng khỉ là tổ tiên của loài người. Nhưng Học thuyết Darwin chỉ ghi nhận khỉ, vượn, và người có cùng một nguồn cội. Nói một cách dí dỏm không sai rằng, người và khỉ là 2 anh em.
Vì sự tương đồng này nên nhà văn Pháp Pierre Boulle năm 1963 đã viết một tiểu thuyết khoa học viễn tưởng La Planète des singes (Hành tinh khỉ) kể rằng do con người tự hủy diệt nên loài khỉ đã có cơ hội nắm quyền thống trị. Dựa trên tiểu thuyết này, Hollywood đã dựng thành một loạt phim :
Sau đó với kỹ xảo tối tân hơn, Hollywood đã làm lại các phim này dựa trên cùng nội dung
Truyện kể rằng loài người phóng phi thuyền vào không gian để tìm kiếm nền văn minh ngoài Trái Đất. Do vận tốc phi thuyền gần bằng tốc độ ánh sáng nên dù mới 18 tháng trong không gian nhưng thực ra thời gian trên Trái Đất đã trải qua mấy ngàn năm. Khi phát hiện một hành tinh có dấu hiệu của một nền văn minh phi thuyền đáp xuống. Các phi hành gia bị bắt làm nô lệ, lúc này họ mới biết rằng ở hành tinh này loài khỉ thống trị loài người.
Loài khỉ ở đây có trí tuệ, có sự phát triển khoa học kỹ thuật, có chính quyền, có quân đội, có những cảm xúc gần giống như Con Người trên Trái Đất. Con người trở thành sinh vật bị sở hữu, bị giam trong Thảo Cầm Viên để khỉ con chiêm ngưỡng, trở thành sinh vật trong rạp xiếc cho khán giả khỉ . Tất cả sự thống trị của loài khỉ đều tuân theo các điều luật của một bậc vĩ khỉ, tên là Thade. Ngay hoạt động của các thành viên của Viện Hàn Lâm Tối Cao nếu đụng chạm đến Thade cũng buộc tuân theo phương pháp không thấy – không nghe – không nói.
Trước nỗ lực chứng minh của các phi hành gia về năng lực của con người, các quan chức khỉ đã bộc lộ lúng túng vì điều luật của Thade cho rằng con người là sinh vật cấp thấp, không biết nói, không biết tư duy, không có trí thông minh. Để bảo vệ các điều luật của Thade hoàn toàn đúng, các phi hành gia đã bị bịt miệng.
Khi các phi hành gia đào thoát được và đến một vùng đất lạ, các phi hành gia mới biết rằng hành tinh họ đáp xuống chính là Trái Đất. Các chứng cứ trong lòng đất cho thấy rằng loài người đã tự hủy diệt nhau để cho loài khỉ có cơ hội lên nắm quyền thống trị.
Các cuốn phim gần đây về thể loại này đưa ra các nguyên nhân khác như lạm dụng thuốc chữa bệnh, xâm hại môi trường khiến trí thông minh và sự hung bạo loài khỉ tăng lên làm cho loài người phải co cụm, khiếp sợ. Dù nguyên nhân nào, các kịch bản đều cho thấy loài khỉ sẽ lăm le cai trị con người một khi loài người tự giết nhau, không biết giữ gìn những thành quả qua biểu tượng Nữ Thần Tự Do bị chôn vùi.
Cái gì cũng có 2 mặt. Bên cái thiện sẽ có cái ác. Đồng hành với con người lúc nào cũng có loài khỉ. Vì người và khỉ là 2 anh em.
PQT
15.02.2016