Một buổi sáng vô tình thấy kênh Star Movies đang chiếu bộ phim Pearl Habor – Trân Châu Cảng. Một cuốn phim lịch sử về trận tấn công của hải quân và không quân Nhật vào hạm đội Mỹ đang neo đậu tại Cảng Trân Châu. Không biết tôi đã coi phim này bao nhiêu lần, ở nhà có nguyên một đĩa 1080, mà vẫn không thể chuyển sang kênh khác và sẵn sàng bỏ các công việc đang chờ đợi để xem cho hết.

Sự hấp dẫn của bộ phim không chỉ có câu chuyện tình tay ba, hai chàng phi công Rafe và Danny với một nàng y tá Evelyn. Nếu tách riêng phần hư cấu này, các hãng phim Châu Á ắt hẳn có thể làm ra một bộ phim diễm lệ nhiều tập. Hai người bạn thân cùng yêu một cô gái, nhưng Evelyn chọn Rafe. Trong một phi vụ chiến đấu, Rafe mất tích và xem như đã chết, Danny và Evelyn đến với nhau. Rafe đột ngột trở về và tôn trọng tình yêu của họ vì Evelyn đang có mang. Trong một nhiệm vụ bỏ bom Tokyo sau đó, Danny hy sinh. Rafe lành lặn trở về để thực hiện lời hứa sẽ yêu thương Evelyn và nuôi đứa bé được đặt chính tên Danny.
Rafe kia xúc tép nuôi cò
Evelyn chờ đợi theo đò sang ngang
Danny để lại khăn tang
Rafe lo mớm cháo nuôi chàng Danny.
Evelyn chờ đợi theo đò sang ngang
Danny để lại khăn tang
Rafe lo mớm cháo nuôi chàng Danny.

Sự hấp dẫn của bộ phim không chỉ là kỹ xảo mặc dù những kỹ thuật sử dụng trong phim quá tuyệt vời, giúp người xem hình dung từ quy mô đến sự bất ngờ, sự tàn khốc của cuộc tấn công, sự thông minh của người Nhật và sự xem thường địch thủ của người Mỹ. Những cảnh chiến đấu cơ Nhật triệt hạ các chiến hạm Mỹ đang còn mơ màng giấc ngủ buổi sáng, các chiến đấu cơ Mỹ nằm im lìm trên đường băng. Đặc biệt chiến hạm Arizona, niềm tự hào của hải quân Mỹ thời bấy giờ, bị bắn phá và chìm xuống đại dương.
Sự hấp dẫn của phim lịch sử là sự thật.
Ngay sau bị tấn công, Tổng thống thứ 32 của Mỹ Roosevelt đã thừa nhận sự thất bại của Mỹ. Thất bại từ khâu tình báo, ngoại giao đến thông tin liên lạc. Mỹ không đánh giá hết sự chuẩn bị của quân đội Nhật. Tổn thất về hỏa lực và nhân mạng tại Pearl Habor là hệ quả tất yếu của những sai lầm trước đó. Ông ta nói (trích từ script của phim)
“Yesterday,December 7, 1941, the United States Of Americawas suddenly and deliberately attacked by Naval and Air Forces of the Empire of Japan.It is obvious that planning the attack began many weeks ago, during the intervening time the Japanese Government has deliberately sought to deceive the United Statesby false statements and expressions of hope for continued peace. The attack yesterday on the Hawaiian Islands has caused severe damage to American military forces, I regret to tell you that over three thousand American lives have been lost. …”

Để đáp trả, Tổng Thống Roosevelt muốn bỏ bom Tokyo. Các tướng lãnh can ngăn vì hàng không mẫu hạm chở máy bay ném bom đến gần lãnh thổ Nhật sẽ bị tiêu diệt dễ dàng. Nghe thế, ông ta đang ngồi xe lăn tìm cách đứng dậy. Khi đã ngăn không cho ai đỡ, khi đã đứng được tuy có phần loạng choạng, ông ta mới nói với các vị kia rằng “Do not tell me it can’t be done”.
Phi vụ bỏ bom Tokyo được đóng dấu “Tối Mật”. Khi được hỏi có hiểu tối mật nghĩa là gì không, Rafe đã trả lời dí dỏm rằng “Đó là nhiệm vụ sẽ có huy chương. Và chiếc huy chương đó sẽ trao cho người nhà”. Thật ra khi đã ra khơi, các phi công Mỹ mới biết nhiệm vụ là bỏ bom Tokyo.Trước đó, họ chỉ có luyện tập sao cho máy bay ném bom B-25 có thể cất cánh từ một đường băng ngắn trên hàng không mẫu hạm USS Hornet. Và kinh khủng hơn nữa khi họ biết ném bom xong thì tùy nghi hành động với một gợi ý là bay sang Trung Quốc nếu còn đủ nhiên liệu vì con tàu USS Hornet đã quay đầu sau khi 16 máy bay cất cánh. Bây giờ họ mới hiểu tại sao chỉ luyện tập cất cánh mà không tập hạ cánh. Một kiểu đem con bỏ chợ được mang tên mỹ miều là cảm tử mà cuốn phim này cũng không hề dấu.
Về mặt quân sự, cuộc bỏ bom Tokyo này không giải quyết được gì. Quân Nhật vẫn mang quân chiếm được Philippines, Singapore sau đó.
Phim Pearl Harbor của đạo diễn Michael Bay được sản xuất năm 2001 với kinh phí 140 triệu USD.
Ở giải Oscar 2001, phim được đề cử ở 4 hạng mục và chiến thắng ở hạng mục Giải Oscar cho biên tập âm thanh xuất sắc nhất.
Ở giải Quả cầu vàng, bộ phim được đề cử 2 hạng mục.
Ở giải Mâm xôi vàng, phim được đề cử tới 6 hạng mục là Phim dở nhất, Đạo diễn tồi nhất, Kịch bản tồi nhất, Cặp vai diễn tồi nhất, Diễn viên nam chính tồi nhất và Phim làm lại dở nhất.
Tuy vậy phim vẫn trở thành một trong những bộ phim có doanh thu cao nhất năm 2001, 450 triệu USD.
PQT
30.09.2014
30.09.2014