Làm sao biết chất lượng không khí nơi ta ở, nơi ta đang du lịch ra sao để quyết định có đeo khẩu trang, có ra ngoài đường hay không ? Nay có thể biết tức thời không những với laptop mà còn có thể xem bằng smart phone và tablet nữa.
Chỉ số AQI
Chỉ số chất lượng không khí (AQI – air quality index) là một con số cho biết mức độ ô nhiễm trong không khí (nghe có vẻ hơi ngược). Chỉ số này càng cao thì mức độ ô nhiễm càng nặng. Mỗi quốc gia có những tiêu chuẩn riêng về chỉ số AQI.
Canada
Chỉ số AQI gồm 10 bậc. Bậc 1 đến 3 có chất lượng không khí lý tưởng, từ 7 đến 10 hạn chế hoạt động ngoài trời, nhất là người già và trẻ em. Bậc 10 là ô nhiễm cao nhất.
Trung Quốc
Chỉ số AQI gồm 300 bậc. Dưới 50 chất lượng không khí lý tưởng, dưới 100 chất lượng tốt, trên 200 là ô nhiễm nặng.
Mỹ
Chỉ số AQI gồm 500 bậc. Dưới 50 chất lượng không khí lý tưởng, dưới 100 chất lượng tốt, trên 200 là ô nhiễm nặng.
Chọn AQI nào ?
Trong các chỉ số AQI của các quốc gia, trong bài này chọn AQI của Mỹ vì :
- Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường (EPA – Environmental Protection Agency) của Mỹ tổ chức đo đạc chỉ số AQI không chỉ riêng trong lãnh thổ nước Mỹ mà còn đặt thiết bị tại các Tòa Đại Sứ, Lãnh Sự Quán của Mỹ trên toàn thế giới.
- Các số liệu đo được theo thời gian thực (real time).
- Chia sẻ số liệu cho tất cả ai có nhu cầu cần biết.
- Tiêu chuẩn khắt khe hơn khi xét đến bụi tinh (fine particle) trong không khí thay vì bụi thô (coarse particle). Bụi càng nhỏ càng dễ thâm nhập vào phổi. Mỹ quan trắc PM2.5 (hạt bụi nhỏ hơn 2.5 micron metre) trong khi Trung Quốc đo đạc PM10. Nên biết rằng đường kính sợi tóc vào khoảng 60 micron metre.
Chỉ số AQI của Mỹ được tính toán dựa trên 5 yếu tố :
- Hàm lượng khí Ozone ở mặt đất (ground-level ozone)
- Hàm lượng bụi trong không khí
- Hàm lượng khí carbon monoxide
- Hàm lượng khí sulfur dioxide
- Hàm lượng khí nitrogen dioxide
Trong đó Ozone và bụi ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người nhiều nhất.
Trong phạm vi bài này không đề cập đến phương pháp đo đạc và cách tính toán.
Xem như thế nào ?
https://airnow.gov/ dùng để xem mức độ ô nhiễm toàn nước Mỹ. Chỉ cần nhập zipcode và state là biết được vùng đó có ô nhiễm hay không.
https://airvisual.com/ dùng để xem mức độ ô nhiễm toàn thế giới. Chỉ cần tìm tên tp sẽ biết mức độ ô nhiễm nơi đó. Hoặc chọn World Map để xem tổng quan mức độ ô nhiễm toàn cầu. Lưu ý số liệu chỉ hiện ra nơi có đặt thiết bị.
Trên thiết bị Android hoặc IOS, tải ứng dụng AirVisual.
Chú ý các số liệu về mức độ ô nhiễm chỉ chính xác tại nơi quan trắc. Nếu càng nhiều địa điểm quan trắc gần nơi ở thì mức độ tin cậy càng cao.
Hành động
PQT27.05.2016